Het echt tegenkomen van het boeddhisme komt zelden voor, zeggen de verschillende canonieke werken.

In het vroege boeddhisme wordt het in de Tsjiggala soetta nogal grafisch beschreven: Stel, deze grote aarde was helemaal bedekt door water, en een man zou een stuk hout met een gat er in in het water gooien. De oostenwind zou het stuk hout naar het westen waaien, een westenwind zou het naar het oosten waaien. Een noordenwind zou het naar het zuiden waaien, en een zuidenwind zou het naar het noorden waaien. En stel je voor dat er een blinde schildpad (kátsjapa; schrijf: kacchapa) zou rondzwemmen. En stel je voor dat die schildpad eens in de honderd jaar zijn snuit boven water zou steken. (Monniken,) wat denken jullie, zou zo'n schildpad die eens in de honderd jaar aan het oppervlak komt zijn nek door dat gat in dat stuk hout steken?"

Nee, dat is zeldzaam, is uiteraard het antwoord. Zo is het ook met diegenen die de leer van Boeddha ontmoeten, gaat de leerrede verder. Dat is zeldzaam. En met 'zeldzaam ontmoeten' wordt natuurlijk 'aandacht geven' bedoeld, niet zomaar ergens over struikelen, het dan opzij schuiven en verder gaan.

Die heel bekende vergelijking vinden we later onderandere terug in de mahāyāna Nirvāna sūtra, een onverhuld amalgaam van oude verhalen en nieuwe realiseringen waarin dat oude verhaal, tegen de achtergrond van Boeddha's laatste dagen op aarde, wordt samengevat:
"Boeddha in deze wereld ontmoeten is net zo moeilijk / als wanneer een blinde schildpad in de grote oceaan / een stuk hout zou tegenkomen met een gat in het midden [waar hij zijn nek door zou steken]."