Ter inleiding: In april 2024 werd in India gewerkt aan het finale opleveren van een hindutempel in de stad Ayodhya (spr.: ajoodja). Men heeft het belangrijkste beeld zo opgesteld dat op de dag van de grote gebeurtenis de zon rechtstreeks op het voorhoofd van de gebeeldhouwde godheid valt. Zo'n gebeurtenis wordt Surya Abhishek of Surya Tilak genoemd: door de zon (surya - spr.: soer(i)ja) gewijd of gezegend, ofwel: een door de zon gegeven rituele stip (tilak - spr.: tilàk) op het voorhoofd.
Met andere woorden hier geldt een afgeleidde van de astrologische praktijk.
(Februari 2007)
Evenals in andere landen in Oost en Zuid-oost Azië werd in Mongolië het nieuwe jaar volgens de maankalender gevierd. De UB Post had een bijdrage over die nieuwjaarsviering die daar Tsagaan Sar wordt genoemd.
Het artikel van de hand van M. Bayarmaa vertelt dat hier de "boeddhistische maankalender van het mahāyāna boeddhisme" wordt gevolgd. Hij maakt ook melding van een ceremonie die “Mor Gargakh” wordt genoemd, "het nieuwe jaar beginnen met de juiste voetstap." Ook van dit gebruik wordt gezegd dat het boeddhistisch is, en dat er de "boeddhistische horoscoop" bij wordt gehaald. Wanneer je nu maar in de door die horoscoop aangegeven eerste stap in de juiste richting zet, voor ieder persoon een iets andere richting, dan komt het in het nieuwe jaar allemaal wel goed.
Beide gebruiken zijn vrolijke evenementen, en niemand zou ze willen missen, en niemand kan er kwaad in ontdekken, maar ze zijn net zo boeddhistisch als het dragen van de chador islamitisch is — niet, dus.
Doorheen de soetra-literatuur, vooral de vroege, vinden we aanduidingen voor maanden, zoals de maand Magha(1), en wordt er veel gesproken over gebeurtenissen in de trant van "in het zoveelste regeringsjaar van die en die koning". De kalender die in die vroege in India en omstreken ontstond is de vedische zonnekalender — zie op pagina 1 het kopje "Nieuwjaar en Bengalen".
Dat astrologie, en meer bepaald een horoscoop, naar Indisch-vedisch, danwel naar Chinees model, boeddhistisch zou zijn, berust op een misverstand.
Zeker is er vedische literatuur voorhanden over astrologie, en in niet geringe mate. Met name de Himalaya-regionen - Tibet en Bhutan - hebben hier hevig gebruik van gemaakt, en er zijn commentaren, of op eigen bodem geschreven min of meer boeddhistische canonieke werken ontstaan die daarover spreken. Met name de bhutanese opvatting over gezondheid en kruidengeneeskunde maakt gebruik van "boeddhistische astrologie" aan de hand van de zogenaamde datho, de astrologische kalender die gehanteerd wordt door astrologen in een echt Institute of Astrology.
Echter, in de niet-apocriefe soetra-literatuur vinden we geen melding van astrologie of horoscoop-trekkerij. Er is in de Kleine Voertuig Pāli-literatuur een uitzondering. Daar wordt een beetje de draak gestoken met de vedische astrologie wanneer een zekere brahmanen-priester wordt gevraagd een bruiloft te arrangeren volgens de horoscoop van beide partners. Ondanks die deftige berekeningen loopt het huwelijksfeest dan toch nog in het honderd.
Boeddhisten hebben het niet zo op gokken en gissen, of zouden het er niet op moeten hebben. Karma in de boeddhistische zin zegt immers dat de mens zijn toekomst zelf in de hand heeft, ook al is hij daarbij beïnvloed door handelingen in het verleden. Je verlaten op "de sterren", of "het lot", betekent dat je geen enkel vertrouwen hebt in dit heel belangrijke aspect van de Boeddha's Dharma.
|
Deze pagina is er een op de site www.buddha-dharma.nl 
www.buddha-dharma.nl is eigendom van White Jade River, Instituut voor Boeddhisme
|
| | | | |
