november 2024      

  Nieuws over boeddhisme



De bijbels geschoolde zal in Baalbeck de naam Baal herkennen, die van een concurrerende religie die door de achterban van Mozes ook toen al naar de eeuwige jachtvelden is gezonden. Ook toen al. Bibi heeft het van geen vreemde.

Tegen de achtergrond van het recente werk van antropoloog Emmanuel Todd(1) moet er in die kwestie gewezen worden op de verschillende familie- en maatschappij-opvattingen binnen de israëlische en palestijnse bevolkingsgroepen.
Hebben de Israëlis het amerikaanse maatschappij- en politieke systeem aangenomen waarin er (voor de witte amerikaanse bevolking) sprake is van een vorm van egalitarisme tussen mannen en vrouwen, en tussen oudere en jongere afstammelingen van de patriarch, het palestijnse systeem, hoewel stukken liberaler dan bijv. de Golfstaten, gebaseerd op de patriarchale pyramidale maatschappijvorm, is daarmee niet, althans niet zonder hevige fricties, in overeenstemming te brengen.
Uiteindelijk zal een van de twee systemen de waarden aannemen van de ander, althans in het geval van het vormen van een enkel volk met een gezamenlijk overheidssysteem. Lijkt dat in Europa uit te draaien op een aanpassen aan de (min of meer, we mogen niet overdrijven) egalitaire gedachte — hoewel daar verschillende varianten in zijn, in een landje als Israël, omringd door patriarchaten zal dat, dat zou de verwachting kunnen zijn, niet gaan lukken.
En daarmee is de oorspronkelijke idee van het vormen van een joodse staat, bestaand zonder invloed en influx van andere maatschappij-systemen, onbegonnen werk, en moet de rest van de wereld er rekening mee houden dat het land Israël zijn inwoners zal zien vertrekken naar andere oorden op de aardbol, waar men, dat mogen we hopen, deze migranten zal kunnen ontvangen en naar behoren integreren, met behoud van bepaalde culturele en religieuze gewoonten.

En naar aanleiding van een EO-tv uitzending op 27 oktober werd opnieuw duidelijk hoezeer de protestants-christelijke bevolking van een land als Nederland het "heilige land", "beloofde land" heeft geïnternaliseerd, naar zich toegetrokken, en van toepassing meent op de eigen religieuze denominatie, zich daarmee ook als uitverkorenen ziend, net als de zionisten onder de joden. Als gevolg is de protestants-christelijke gemeenschap emotioneel ernstig betrokken bij het welvaren van de joodse bevolking in Israël, en geneigd het huidige optreden van de israëlische regering goed te praten. En in het verlengde van die redenering begrijpen we nu ook beter waarom er zo vastgehouden wordt aan het feitelijk onjuiste "joods-christelijke beschaving" terwijl, wanneer we kijken naar de overlevering, we zien dat er veeleer sprake is geweest van een "grieks-christelijke beschaving". Geen van beide opvattingen of inzichten (de j-c danwel de g-c) is intrinsiek goed of slecht; het gaat hier simpelweg om feitelijkheden, niet om geloof, moraal, solidariteit, of wat ook maar.

(1) Todd heeft familiestructuren bestudeerd en komt op basis van die gegevens tot conclusies over samenlevingsvormen in zijn algemeenheid, en politieke constellaties tegen de achtergrond van constateringen over o.m. nucleaire familiestructuren, patriarchale, egalitaire, of meer-generaties familiale samenlevingsvormen.
Andere antropologen — Todd heeft zich bepaald tot het doornemen van literatuur — die ter plaatse onderzoek hebben gedaan, deden en doen dat met een overgrote nadruk op de inter-menselijke verhoudingen, en komen met publicaties over riten rond geboorte, huwelijk, en dood, zonder al te veel aandacht voor de natuurlijke omgeving van de bestudeerde groep.
Het zijn dan geologen die publiceren over terreinen, gesteenten, aarde, en wateroppervlakken, zonder de mens daarin een plaats te geven.
Nog weer anderen, de natuurvorsers, onderzoeken flora en fauna binnen de ecologische systemen waarin deze zich voordoen. Ook hier wordt de plaats en functioneren van de mens buiten beschouwing gelaten.
Niettemin moeten al deze fenomenen samengevat worden om tot een omvattend beeld van het menselijk bestaan op aarde te komen. De familiestructuur, en de interactie met andere groepen, hangt nauw samen met de natuurlijke omgeving waarin deze groepen zich bevinden. In overeenstemming daarmee zal een familiegroep gestructureerd zijn — d.w.z. in die gevallen waarin er tussen mens en natuur geen materiële scheidingswand is ontstaan. Een mens bestaat binnen een omgeving die hem in staat stelt om zo of zo te leven, met een beperkte mogelijkheid om die natuurlijke omgeving naar zijn hand te zetten. Je verandert aarde niet in gesteente, of andersom, en of je op de evenaar woont of in de scandinavische wouden is van grote invloed op de aanwezige groepsdynamiek en de vorming van deze of gene familiestructuur die dan al dan niet gemakkelijk uitzicht geeft op aanvaarden van een communistisch of patriarchaal-autoritair maatschappelijk bestel, een van Todd's bekommernissen.

■ Nabije Oosten, vervolg

Terug naar pagina 20

Terug naar de voorpagina

naar het White Jade River-blog

Words in picture-blog

mastodon



Nieuws over Boeddhisme is een productie van White Jade River, Instituut voor Boeddhisme.
De paginas bestaan sinds december 2004.

Stichting onder nummer 20138036.