Een aardig weetje, of is het eveneens een veronderstelling, is het "This (een set emojis die gebruikt werden om te communiceren over licencies, belastingen, en tolheffing) makes the Harappan script a creation of the Bania (Vanio or Vanik) community, Indian merchants whose ubiquitous gatherings in the shade of the fig tree, inspired Portuguese botanists to refer to those trees as Banyan trees, about 400 years ago."

Het wordt hier niet vertaald omdat de lezer onder de doorklik geplaatst wordt voor een engelstalige tekst.

Een andere passage mag hier echter wel vertaald worden omdat het ook voor diegenen die het engels maar matig beheersen illustreert hoe bijna iedere beschouwer van een andere cultuur er de eigen vooronderstellingen, fantasieën, en zelfs angsten inlegt en deze voorrang verleent bij het kijken naar dat andere in de vooronderstelling dat het andere op alle gebieden ietsje minder is, zoals het gezegd wordt, en er beslist op uit is om "onze" cultuur, het materialisme, naar de vaantjes te helpen. We citeren Pattanaik's artikel waar hij het heeft over de Kali Yuga, volgens het hinduïsme een soort ondergangs-tijd waarin we ons in deze eeuwen bevinden, of zouden bevinden (voorzichtig formuleren is geboden): "property alone would confer prestige... wealth alone would be the source of dharma."

Bon, bèn, da's dan weer dat. Terug naar Pattanaik's tekst. Daar gaat-ie dan:
"De britse historici deelden de indiase geschiedenis op in een hindu-verleden dat voorafging aan een islamitische (Muslim past). De marxistische geschiedkundigen (in of uit India) die zich afzetten tegen dit religieuze frame vertikten het te spreken over de daaraan voorafgaande boeddhistische en Harappan-periodes."

En verder komen we de opmerkingen tegen over de boeddhisten (en jaïn) als internationale handelaren met alle bijkomende economische activiteit van dien: gasthuizen, medici, opslag van goederen etc. Maar ook (de vooral vanuit Engeland en het vasteland van Europa verspreidde) gedachte onder academici dat beide genoemde levensbeschouwingen "puur-spiritueel waren/zijn, "onbezoedeld" door handeldrijven" — hetgeen zeker in het geval van de jaïn een contradictio in terminis is.

In tegenstelling tot deze twee groepen, zo schrijft Pattanaik, waren het de brahmanen (uit het toenmalige India) die koningen en "chiefs" leverden die het land controleerden. Met andere woorden, deze heren gingen niet op stap en bewaarden zodoende de culturele eigenheden van het land zonder al te veel in de verleiding te komen om hier het een en ander aan te wijzigen. We spreken dan niet slechts over de post-Boeddha periode, d.w.z. na de 6e eeuw vC, want daar is ook de eerste Pāli Játaka, die over de karavaanleider, een tekst die echoot wat het dwingende advies aan de eerste generatie boeddhistische nonnen was, namelijk om nooit alleen de weg op te gaan, maar altijd onder de bescherming van zo'n — te vertrouwen — karavaan.

Hoe het ook wezen moge, Devdutt Pattanaik heeft in dit enkele artikel een succesvolle poging gedaan om William Dalrymple's nieuwste werk "the Golden Road" in de schaduw te stellen. Dat kan van een kind van het land ook niet anders verwacht worden; hij hoort het te weten, hij kan de verschillende schriftsoorten uitpluizen en heeft ongetwijfeld een betere toegang tot manuscripten die in minder toegankelijke bewaarplaatsen opgestapeld liggen. We komen in ieder geval in de verleiding Pattanaik's werk te printen om het als voorwoord toe te voegen aan Dalrymple's boek.

De enige waarschuwing die hier gegeven moet worden is dat de lezer van Pattanaik's artikel zich door een woud aan advertenties heen moet worstelen, en een beetje moet zoeken naar het regeltje "verder lezen".

(1) deva Skr. + P.: dūtam: boodschapper.