|
Met deze opmerking erbij: wat in de ondergenoemde video te zien is, daarover werd al in 2015 door verschillende media bericht. Het is niet echt nieuw, behalve dat er op 15 maart 2015 sprake was van de opening van het Liu-museum in Shanghai.
■ In een iets meer dan 2 min. durende
video toonde ShanghaiEye de verworvenheden van Liu Yiqian, een voormalige taxichauffeur, zegt de een, handtassenverkoper, zegt de ander, die op de kapitaalmarkt een vermogen bijeen heeft gespaard, genoeg om een eigen museum in te richten.
In dat museum, zo zien we, is het topstuk een zijden, geborduurde thanka uit de
Yongle-periode(1) (Ming-dynastie 1403-1424) waar hij op de veiling $41m voor heeft moeten neertellen. (De Wall Street Journal had het in november 2014 over $45m en dat heeft waarschijnlijk te maken met een berekening waarin de opcenten voor de veiling zijn meegenomen.)
Het stuk werd indertijd door een chinese keizer geschonken aan een tibetaanse moniaal — de begeleidende tekst heeft "Xizang", China's nieuwe keus voor de naam Tibet. Als een commentaar mag er aan toegevoegd worden dat hier mogelijkerwijs sprake is geweest van de
tibetaans-esoterische vestiging in wat ooit de Verboden Stad werd genoemd, in Beijing.
De thangka wordt tentoongesteld samen met een aantal andere stukken die, in vergelijking, voor soortgelijke absurde bedragen van de hand gingen.
Hoe geweldig het ook is dat Liu deze stukken heeft kunnen verwerven, en ze nu aan het publiek kan tonen, het toont ook aan hoe gewetenloos de veilingwereld is geworden, resp. hoe eigenaren aan de ooit veelal "gratis" uit China meegenomen stukken miljarden aan het verdienen zijn, en dat al sinds een flink aantal jaren. De chinese potentiële kopers — de overheid en particulieren — worden genadeloos uitgeknepen als citroenen.
Als toevoeging: we zien hier een van de yab-yum voorstellingen waarin wijsheid (de vrouwelijke voorstelling) wordt omarmd, in dit geval, door de voorstelling van mededogen en vlotte en vaardige middelen.(2)
Het komt de rest van de boeddhistische wereld over als nogal grof en respectloos, maar blijkbaar had het Tibet van die tijd dergelijke al te expliciete voorstellingen nodig, dit in competitie met het indigene
bön en het vanuit India binnenwandelende esoterische hinduïsme, het tantrayāna dat er ook wat van kan.
De thangka is een
mándala. Dat wil zeggen dat in de boven- en onderrand figuren zijn afgebeeld zoals Tibet die door het boeddhisme gerepresenteerd wil zien.
Alle boeddhistische stukken uit het Liu-museum behoren tot het Grote Voertuig, het mahā- en vajra-yāna, met uitzondering van die tantrische thangka.
(1)
uitspraak
(2) P./Hybr.Skr.: upāya-kúsala / upāya-kausálya
■ En dan was er op 20 maart het bericht dat de VS "tibetaans boeddhistische relieken" had "overhandigd aan China."
De
Christian Century toonde de fotos van een zestal voorwerpen. In het artikel was sprake van "een bronzen 'moneytree' (voorbeeld), stenen potten, jade, boeddhabeeldjes, en 'tibetaans culturele relieken'."
De teruggave was afgesproken in het jaar 2009, en nu dan geactualiseerd. In totaal ging het om 594 stukken waarvan we, afgaand op de beschrijving, slechts enkele tot het tibetaanse boeddhisme kunnen herleiden. Het merendeel lijken toch dingetjes te zijn geweest die je even in een jas- of broekzak kunt stoppen.
Maar deugen doet het nooit, natuurlijk, althans niet in de ogen van de Tibetanen buiten eigen land en hun medestanders. Vijay Kranti, directeur van het "Center for Himalayan Asia Studies and Engagement", gevestigd in New Delhi, had een zuur mondje: "De chinese overheid gaat deze artefacten ongetwijfeld misbruiken in hun foutieve narratief dat Tibet altijd al deel van China is geweest."
Daar kunnen we wel wat mee: de Himalaya-regionen zijn nooit van dit of dat land geweest, zelfs niet van zichzelf, op een of twee mini-koninkrijkjes na die geen opvolging hebben gekregen. Het idee van natiestaat is daar niet ontstaan, evenmin als verderop in Centraal-Azië, of, steken de de eendenvijver over, op het amerikaanse continent.
|
|
|
Stichting onder nummer 20138036.