Uit het archief van www.buddha-dharma.nl






KSITIGARBHA BODHISATTVA

Verder in Korea en Siberië

Augustus 2017

"Old Believers" zijn russisch-orthodoxen die de vernieuwing van de leer van deze kerk niet hebben willen meemaken. Ze worden in het Rusland van begin 21ste eeuw niet vervolgd, maar ook niet met open armen welkom geheten.
De in delen uitgezonden tv-serie over Agáfia, een Old Believer die haar hele leven verscholen had geleefd ergens langs een rivier, ergens op de taiga van oost-Rusland, is ondertiteld. Of Agáfia medio augustus 2017 nog leeft, is niet bekend, maar haar verhaal gaat over het 19de-eeuwse Rusland.
Ergens in die ondertiteling zien we Agáfia's oude geloofsopvatting die het heeft dat de patriarch, d.w.z. die van vóór de herziening van de russisch-orthodoxe geloofsleer, (voor of na zijn dood) naar de hel afdaalde om daar de arme zondaars te helpen om alsnog naar de hemel te gaan.

Het thema van afdalen zien we dus niet alleen in de legende rond de waarschijnlijk Koreaanse monnik die als Ksiti-garbha bodhisattva de legendarische geschiedenis is ingegaan, maar ook in de vroege orthodoxe leer van Siberië, althans het oosten van Rusland.

We moeten het verschijnen van het Ksitigarbha-verhaal in Korea en Siberië beslist zien met medeneming van het in beide streken bekende sjamanisme, in dit geval in het licht van een collectieve hypnose van het publiek rond een sjamaan die de heilige man ook 'echt' in de aarde laat verdwijnen. Hoewel pas in de 13de eeuw het sjamanisme in Siberië werd beschreven zal het ouder zijn dan dat. En ondanks dat de komst van een boeddhistische delegatie in de 16de eeuw ertoe heeft geleid dat er niet alleen een titel als dalai lama werd gecreëerd, maar ook het sjamanisme in Siberië werd aangepakt, bleek het laatste toch onuitroeibaar, en heeft het in de 17de eeuw in Siberië geleid tot de "gele sjamaan" die 'mocht' van het (gelug-)boeddhisme met zijn oorsprong in Tibet ("geel" naar de kleding die ze lange tijd droegen). De mens laat zich zijn eigen volkse esoterische praktijken niet zomaar afpakken, zie daarvoor ook de volks-daoïstische tempels en -gebruiken binnen de chinese invloedssfeer.

Daardoor is het verhaal over de in de aarde afdalende heilige die de lijdenden daar gaat redden niet minder waardevol, zeker wanneer we het bezien binnen het kader van de manier waarop de soort mens met elkaar omgaat. Ook in het mensdom, net als in het dierenrijk, is de van gevoel en empathie voorziene enkeling — en een met elkaar sympathiserend collectief — bereid om veel, en soms het onmogelijke te doen voor het in stand houden van de soort. Noch het dier, zou het kunnen spreken, noch de mens heeft hier een rationele verklaring voor. Voortbestaan als soort is een instinct, en niet het slechtste instinct.



Deze pagina is er een op de site www.buddha-dharma.nl
www.buddha-dharma.nl is eigendom van White Jade River, Instituut voor Boeddhisme