De lezer die bekend is met de Boeddha-Dharma zal in dit geschrift de themata herkend hebben die kenmerkend zijn voor het vroege Boeddhisme: de Vier Nobele Waarheden, Ongedeelde Aandacht (sati), een zekere nadruk op dukkha (ongemak), enzomeer. Daarmee is de Dasa-bhumika een vroege mahāyāna-tekst - ze spreekt immers over het bodhisattvapad dat onbekend is in de vroege tradities.
Over het algemeen wordt gesteld dat de geversifieerde delen van een soetra de oudste tekstlagen zijn, en dat de prozagedeelten hier later omheen zijn geweven. Daarop maakt de Dasa-bhumika dan een uitzondering; hier worden de beknopt weergegeven onderdelen van het te belopen pad meestentijds nader uiteengezet in de prozatekst.
Wat voorts opmerkenswaard is, is dat in de beschrijving van het vijfde stadium een thema uit de hindu Brhad-Arányaka Upanishad naar voren komt. In de Brhad wordt het hemelse paard opgevoerd waarvan de ledematen worden vergeleken met cosmische gegevens zoals wind en sterren, en met de Grote Elementen. De Dasa parafraseert hier als het ware op door de verheven mentale kwaliteiten van de wijze te vergelijken met zijn lichaamsdelen.
Dat de Dasabhumika niet voor niets is opgenomen in de Bloemenkrans (Avatámsaka) soetra bewijst het laatste vers van het negende stadium waar gesproken wordt over "het topje".
Het eerste boek van deze soetra spreekt al over deze Dharma-interpretatie wanneer het zegt "Elk van zijn haarpunten kon alle werelden herbergen." Dit aspect zal dan het hoofdkenmerk worden van de chinese Huayen-leer waar er grote nadruk op wordt gelegd dat het hele universum - in zijn sunyatá (ledig) zijn - zichtbaar is op het puntje van een speld, en dat omgekeerd het hele universum al die speldepuntjes, met daarin die weerspiegelde universa, omvat.
Dit komt vooral tot uitdrukking in de Huayen's leer van Niet-Obstructie: je kunt tussen twee of meer fenomenen zowel identeit zien (in hun aspect van ledigheid), als verschil (in hun relatieve manifestatie van bv. een koe en een paard). Er wordt in dit verband dan ook verder gesproken over "wederzijds doordrenken" en "wederzijdse identiteit".
Terug naar de startpagina
Naar het volgende boek
Het woord Bloemenkrans staat voor Perfecties die we kunnen behalen en dan als het ware aanbieden aan Boeddha die ons geleerd heeft wat die Perfecties zijn en hoe ze vergaard moeten worden.
Een engelse vertaling werd uitgegeven door Shambala
Deze pagina is er een op de site www.buddha-dharma.nl
www.buddha-dharma.nl is eigendom van White Jade River, Instituut voor Boeddhisme
|