De Lankāvatāra Soetra, de Afdaling, of eigenlijk, de Landing op Lanka, is een canonieke tekst die grote delen van het mahāyāna boeddhisme heeft geinspireerd en nog inspireert, dat wil zeggen, daar waar ze voorhanden is in een lokale taal. Ze is belangrijk in die school of traditie die "Enkel-Bewustzijn"(*) wordt genoemd, en is als gevolg belangrijk voor de zen-traditie, niet in het minst waar het het oorspronkelijke Chinese zen (ch'an) aangaat; daar is de Lanka een van de drie basisteksten.
(*)(De eerste keer dat we in de canon een omschrijving van bewustzijn tegenkomen is in de [Pāli] Sutta Nipāta waar Boeddha zegt, "behalve dan bewustzijn zelf kunnen we geen andere waarheden vinden.")
Ook deze Soetra volgt de traditionele vorm waarin, na de woorden "Aldus heb ik het gehoord" de schrijver herhaalt wat de Boeddha vertelde toen de auteur er zelf bij was, of waarin hij herhaalt hoe anderen hem de Boeddha's woorden overbrachten, of waarin hij opschrijft wat de Sambhoghakāya, Boeddha's Vreugdevolle Resultaatslichaam, hem inspireerde op te schrijven. Dat laatste is hier zeker het geval voor wat betreft de eerste twee hoofdstukken.
Voor wat betreft het woord soetra: Zeker het Kleine Voertuig gaat er van uit dat alleen de door anonimi op schrift gestelde leringen van Boeddha de naam soetra verdienen. Het Grote Voertuig heeft deze opvatting iets opgerekt. Hier zien we, zeker vanaf ca. de zesde eeuw, dat werken ook soetra genoemd mogen worden wanneer ze enigszins de sluier van anonimiteit optillen, en wanneer daarin zonder omwegen verwezen wordt naar eerdere op schrift gestelde canonieke werken. Daarin volgt de mahāyāna dan zekere hindu-stromingen, zeker zuidelijke, die tot in de tijd van onze Renaissance doorgingen korte aforistische teksten te componeren die soetra heetten.
VOORBEREIDING
De lezer van de Lanka, en van mahāyāna-soetras in het algemeen wordt verondersteld een gedegen kennis te hebben van de aanvangsleer. Nagenoeg alle scholen van boeddhisme die zich voor hun instructies richten naar de soetras, de Leerredes, hebben een min of meer uitgebreid pakket aan teksten over basisbegrippen. Die basisbegrippen zijn: kennis van de Vier Nobele Waarheden, het Achtvoudige Pad, Afhankelijk, Voorwaardelijk Ontstaan, karma en wedergeboorte, de leer omtrent de bewustzijnen, de dhātus, āyatanas, en enige andere Abhidharma-kennis over het functioneren van lichaam en geest. Bovendien dient u uiteraard het levensverhaal van Sakyamuni Boeddha te kennen.
BOEDDHA
Een woordje over Boeddha. In de Lanka wordt Boeddha in het derde hoofdstuk bij name genoemd: Gáutama, ofwel Sakyamuni Boeddha. Niettemin wordt op een aantal plaatsen gesproken over de Drie Boeddha-gestalten: de Dharmatā-Boeddha of Oorspronkelijke Boeddha, de Sambhogakāya-Boeddha of het Vreugdevolle Resultaatslichaam van Boeddha dat aan ons in diepe en succesvolle meditatie kan verschijnen, en de Transformatie-Boeddha, d.w.z. de Boeddha die zich in mensengedaante vertoont. De twee laatstgenoemden zijn manifestaties van de Dharmatā-Boeddha die ook wel het Boeddhalichaam wordt genoemd. Daarmee is de Lanka voorbij het Kleine Voertuig-boeddhisme, en dan ook een stap verder dan de vroege mahāyāna-geschriften, de Perfectie-van-Wijsheid teksten waarin hooguit twee Boeddha-vormen worden genoemd.
