Eerste doorstart
In 1978 werd de ICDL opgericht, het "International Committee for the Development of Lumbini". Het ICDL had als doel om de plaats Lumbini, waar Shakyamuni Boeddha geboren werd, tot ontwikkeling te brengen als een oord voor boeddhistische instituties zoals kloosters, tempels en andere pelgrimsfaciliteiten.
Dat was de inhoud van een toen nogal ambitieus "masterplan" waar maar weinig westerse (zeer jong en kwetsbaar) boeddhistische organisaties gehoor en inhoud aan konden geven.
Met het ICDL is het sindsdien niet echt goed gegaan, op 18 september 2005 constateerde Kantipur Online dat de organisatie op sterven na dood was. Een 16-koppig committee heeft sindsdien de zaak weer opgepakt en, aangespoord door de Verenigde Naties, wilden ze Lumbini verder ontwikkelen tot een internationaal vredesoord, een "World Peace City".
Daartoe kwamen de ministers van Buitenlandse Zaken van de deelnemende landen, waaronder Nepal, Japan, India, Pakistan, Sri Lanka, Bangladesh, Indonesië, Korea, Singapore en Thailand in een vergadering bijeen. Die vergadering herdacht tevens de 60ste verjaardag van de Verenigde Naties.
Het document dat aan het eind van de eendagsconferentie werd uitgegeven legde er, naast de ontwikkeling van de City of Peace, de nadruk op dat Lumbini een "regionaal scharnierpunt" moest worden voor historische boeddhistische plaatsen, en tevens een toeristenbestemming met internationale aantrekkingskracht.
Tweede doorstart
Op 28 juli 2010 werd bekend gemaakt dat
Unesco, samen met Japan het de voorgaande jaren veelgeplaagde Lumbini min of meer voor hun rekening zouden gaan nemen. Lumbini staat al sinds 1997 op de Werelderfgoedlijst.
Er werden een paar heel specifieke taken vastgelegd
: het conserveren van de
Asoka-pilaar plus de sculptuur die Boeddha's geboorte uitbeeldt, en een rotsinscriptie. Daarnaast is men aan de slag gegaan om een management-plan op te stellen voor het beheer van het park als zodanig. De nepalese archeologische dienst en het "Lumbini Development Trust" kregen of behielden hierbij ieder hun taken.
In augustus 2010 werd een "eeuwig vuur" van Lumbini naar de Wereldtentoonstelling in Shanghai gedragen. Het zou toeristen moeten uitnodigen Lumbini te bezoeken. De activiteit verraadde de Nepalees-Indiase (hindu) pré-occupatie met vuur, waar Boeddha overigens niet veel mee had.
Restauratie belangrijke monumenten
Nadat in maart 2010 bekend was gemaakt dat archeologen drie jaar hadden uitgetrokken om te gaan graven totdat ze restanten zouden vinden die te maken zouden kunnen hebben gehad met Boeddha's geboren worden, of met de tijd waarin hij leefde, kwam een maand later een ander bericht over restauratie.
Onder leiding van de Italiaan Costantino Meucci, en onder financiering door de Japanse overheid, werd een maand tijd uitgetrokken om drie belangrijke monumenten op het terrein op te knappen. Het betrof dan een platte steen (marker stone) die op de actuele geboorteplek ligt, of zou liggen, een sculptuur met het geboortetafereel, en de bovengenoemde Asoka-pilaar.
Ontwikkelingsprogramma, derde fase
Er zijn heel wat initiatieven ontwikkeld door heel wat organisaties en samenwerkingsverbanden.
De VN-organisatie de UNDP trok in 1978 ca $1 miljoen uit voor de voorbereidingen van een nieuw masterplan voor Lumbini, inclusief ingenieurswerkzaamheden en archeologische studies.
Een naamloos thais initiatief maakte op 20 juli 2012 bekend dat het "in de derde fase" was van verdere ontwikkeling van een Lumbini-plan. Het had de goedkeuring gekregen van het
World Heritage Committee, de moederorganisatie waaronder de Unesco opereert voor wat betreft beheer van oudheden.
De eerste nepalese seculiere regering in de 20ste eeuw riep een
Lumbini Development National Steering Committee (LDNSC) in het leven dat de werkzaamheden van het
Lumbini Development Trust, dat al jaren bestond, zou overnemen, of wijzigen, of teniet doen.
Op 7 mei 2012 liet de voorzitter van de
Nepal-Myanmar Chamber of Commerce in Myanmar weten dat zijn Kamer van Koophandel overwoog een tempel te bouwen op of nabij het Lumbini-park. Daarnaast is het
Korea International Cooperation Agency actief dat bij de start van haar plannen US$2 miljoen had toegezegd.
In juli 2013 liep het project "Strengthening Conservation and Management of Lumbini, the Birthplace of the Lord Buddha, World Heritage Property" teneinde. Het "Unesco/Japanese Funds-in-Trust" was in mei 2010 met het project begonnen.
Tijdens een begrotingsbespreking medio mei 2014 sprak de nepalese minister van Financiën het ferme voornemen uit het nationale
Lumbini Master Plan snel uit te gaan voeren. Hij zou daarvoor in binnen- en buitenland de nodige fondsen gaan werven.
Opknappen Mayadevi-tempel
mei 2014
Het Lumbini Development Trust en de Unesco hebben goedkeuring verleend aan het door Thaise organisaties opknappen van de Maya-dévi tempel te Lumbini. De Mayadevi-tempel is opgedragen aan Boeddha's moeder die op de plaats waar de tempel nu staat geboorte zou hebben gegeven aan prins Siddhàrtha die later bekend zou staan als Gótama Boeddha, Gáutama Boeddha, of Sakyamuni Boeddha, de Wijze van de Sakya-clan.
Er was sprake van lekkage en de thaise organisatie die de reparatie ter hand zou nemen was bang dat de
voetafdruk van Boeddha aangetast zou gaan worden door het water.
De legende zegt dat Boeddha vlak na zijn geboorte zes stappen nam en daarmee een vooraankondiging toonde van zijn latere Ontwaken.
Of er inderdaad zo'n 2600 jaar na dato nog de voetafdruk van een baby te zien zou zijn, daar mogen we terechte vraagtekens bij plaatsen. Maar 't is aardig wanneer er een monumentje is dat nog eens herinnert aan die geboorte en aan die legende.
Er is in dat jaar een zeer problematische poging gedaan om een
boeddhatempel of iets dergelijks diep onder de grond te vinden. Een archeoloog kwam triomfantelijk omhoog met een niet-verteerd plankje: dat was het.
Bouw Bangladeshi tempel
augustus 2020
Op 18 augustus 2020 werd bekendgemaakt dat de Bangladeshi overheid een boeddhistische tempel te Lumbini wilde gaan bouwen. Het bovengenoemde Lumbini Development Trust had daarvoor een stuk land aangewezen. Bangladesh heeft ongeveer
een miljoen boeddhisten die, op een enkele uitzondering voor de Himalaya-stromingen na, tot het theravāda behoren. Een maand eerder zag het land het overlijden van een drietal hoofdabten over verschillende sub-stromingen. Op het moment van bekendmaken van het nieuws zal de boeddhistische gemeenschap in de Chittagong-heuvels en in de hoofdstad nog bezig zijn geweest met de verschillende opvolgingsvraagstukken.
oktober/november 2021
Op 31 oktober 2021 werd een nieuwe tempel geopend, de
Vajra-yana Mahā-bihar ("bihar" =
vihāra). Een eerste serie fotos toonde Himalaya-invloeden. Of deze tempel gefinancierd is geworden door de tibetaanse gemeenschap in Nepal danwel door de nepalese overheid, werd niet bekend gemaakt.
Ondanks protesten door daar gevestigde tempelgemeenschappen — men vreesde terecht voor geluidsoverlast — werd in de 20ste eeuw een luchthaven nabij de site gepland, de
Gáutam Buddha International Airport waarvan de opening in het jaar 2022 zou/zal plaatsvinden. In juni 2021 werd echter gemeld dat de afbouw vertraging had opgelopen vanwege hevige moesson-regens. De luchthaven is dan een initiatief van de nepalese regering.
