"Komaan, Kalāmas(1): Ga niet af op wat je al te vaak gehoord hebt. Ga ook niet af op traditie, nog op geruchten, noch op wat in (canonieke) geschriften staat, noch op giswerk, noch op wat als grondslag gevend wordt voorgesteld, noch op uitgebreide redeneringen, noch op vooringenomen meningen, noch op iemand's welsprekendheid, noch op de overweging "de monnik is onze leraar". Kalāmas, wanneer je voor jezelf weet "dit is goed, deze dingen zijn zonder blaam, deze dingen worden door de wijzen geprezen, opgenomen en toegepast, deze dingen leiden tot welzijn en geluk", ga er dan in mee, en blijf er bij."
Uiteraard is dit advies een beetje flou. De een neemt dit als grondslag aan, en de ander dat. Heeft de een daarmee gelijk en de ander ongelijk? Dat hangt maar van het onderwerp af.
In ieder geval raadt Boeddha de mens hier aan zijn "little grey cells" te laten werken, om met Poirot te spreken. Zet je denken niet uit, mar blijf ook niet hangen in een grondhouding van argwaan, dat schiet ook niet op.
(1) De deelstaat Kerala kent een boomsoort die ze aanduiden met de naam "kalam". In de Swat-vallei van Pakistan (foto) leeft een volk dat de Kalam heet. Heeft hier ooit een migratie in de omgekeerde richting plaatsgevonden? (Kalam: spreek kalaam.) Sprak Boeddha hier met een volk op doortocht, voortdurend geconfronteerd met telkens weer andere manieren van naar het leven en de wereld kijken?
|
