Uit het archief van www.buddha-dharma.nl
Robert Rauschenberg en de Amerikaanse zen-generatie Merce Cunningham en vrienden
|
Het is mogelijk dat vooral Amerikanen in staat zijn om op welk gebied dan ook de crême de la crême om zich heen te verzamelen zonder bang te zijn dat daardoor hun eigen ster zal dalen.De choregraaf Merce Cunningham (1919-29 juli 2009), zegt Frances Starr in een voorwoord bij het boek "Changes: Notes on Choreography", was altijd al geïnteresseerd geweest in samenwerking met kunstenaars. In 1945 werkte hij al met David Hare, en in 1947 met Isamu Noguchi.  In 1954 vroeg Cunningham Rauschenberg hem te helpen bij het decor van "Minutiae". Die samenwerking zou duren tot 1963 waarbij ook John Cage en Jasper Johns zich bij het gezelschap voegden.
In 1977 werd de band Cunningham - Rauschenberg hersteld bij de produktie van "Travelogue". Die samenwerking zou voortduren tot het jaar 2000. Bij het in première gaan van "Travelogue" toont Rauschenberg dat hij geëvolueerd is van zen naar tantrisme. Geïnspireerd door het Tibetaanse tantrisme, met hoogst waarschijnlijk de zogenaamde lamadansen als voertuig, maakt hij voor dit stuk kleurige banieren en "accordeon-geplooide waaiers" zegt Anna Kisselgoff. Wanneer we naar de foto kijken zien we bovendien de balustrades die karakteristiek zijn voor enkele binnenhoven van Tibetaanse tempels. In de ontwerpen voor met name "Travelogue", reisverslag, heeft Rauschenberg zijn oude adagium van "werken in het gat tussen kunst en leven" ongetwijfeld voor ogen kunnen houden. Immers, de klanken die tantrische dansers voortbrengen zijn geen muziek, maar een poging tot communicatie met het onvoorstelbare, zijn de passen die men zet geen dans, maar schreden op het Pad, en zijn de kleuren niet zomaar mooi of vrolijk, maar vertegenwoordigen ze ieder voor zich een betekenis. Het is op dit moment zinvol terug te denken aan de woorden van Arthur C. Danto over de ontwikkeling die Luther wellicht heeft doorgemaakt als gevolg van een dagelijks omgaan met Cranach's triptiek. Die verschoven belangstelling van zen naar het tantrisme is voor een beeldend kunstenaar redelijk vanzelfsprekend. Krijgt men bij zen de indruk dat alles weggeschraapt moet worden om de kern bloot te leggen, gebruikt daarentegen het tantrisme alle visuele en hoorbare middelen die maar mogelijk zijn. In 2004 organiseerde het Amerikaanse University of California Museum (UCSB) dan nog een tentoonstelling onder de titel "Buddhist Contemporary Art". Werk van Rauschenberg stond en hing daar, en ook enkele stukken van John Baldessari en Jasper Johns. Januari 2006 Deze pagina is er een op de site www.buddha-dharma.nl
 www.buddha-dharma.nl is eigendom van White Jade River, Instituut voor Boeddhisme |