Uit het archief van www.buddha-dharma.nl
De nonnenorde tegen het eind van 2017november 2017Vooral in Sri Lanka wordt "Sangha-mitta-dag" jaarlijks herdacht, tijdens de vollemaandag van december. Dit jaar op 3 december, maar het kan zijn dat de officiële viering al op 2 december plaatsvindt. De officiële naam voor deze dag is Oendoevap (schrijf: Unduvap)
De srilankaanse London Buddhist Vihāra is een van de buitenlandse plaatsen waar de dag prominent op de agenda staat. In 2016 werd de dag samen gevierd met vrouwelijke monialen uit de Amaravati Buddhist Monastery in Hemel Hempstead, een van de voorsteden van Londen — voorzover "voorstad" van toepassing is. De foto toont burger-bezoekers aan de feestelijkheden in Londen in 2009. Omdat de Sanghamitta-dag gewijd is aan de eerste vrouwelijke monnik die op Sri Lanka landde, met, zoals het verhaal inmiddels wel bekend is, een stek van de bodhiboom in haar bagage, is het interessant te zien hoe het bhikkhunī-vraagstuk zich in het Verenigd Koninkrijk aan het ontwikkelen is. In 2016 namen aan de Sanghamitta-dag in de London Buddhist Vihāra nonnen met lagere wijding uit de Amaravati Buddhist Monastery uit Hemel Hempstead deel. De Amaravati Buddhist Monastery is opgericht vanuit de thaise theravāda-traditie die zich, in Thailand, nog slechts de laatste paar jaar brommend en mopperend heeft neergelegd bij het bestaan van een thaise bhikkhunī-gemeenschap die werden en worden gewijd door srilankaanse monniken in Sri Lanka, en/of door srilankaanse, een enkele andere aziatische bhikkhu., en westerse monniken in de Verenigde Staten. De Amaravati-nonnen hebben een mooie titel gekregen, maar hebben niet de hogere wijding omdat dit zondermeer tot verhuizing naar een andere setting met zich mee zou brengen. Niettemin zijn er engelse volledig gewijdde nonnen (bhikkhunī). Ze lijken hun toevlucht te hebben gevonden in de Verenigde Staten (Californië), en krijgen daar hun hogere wijding door bovengenoemden. We mogen er zondermeer van uitgaan dat de vrouwen die deze stap hebben gezet bemoediging hebben gekregen vanuit de srilankaanse London Buddhist Vihāra, en geen obstructie krijgen vanuit de monnikengemeenschap in de Amaravati Buddhist Monastery uit Hemel Hempstead, of de thaise supporters van deze laatstgenoemde tempel dat nu een goed idee vinden of niet. Dat daargelaten organiseerde de srilankaanse overheid begin november 2017 weer eens een van die conferenties waarbij deelnemers nog eens in het rond kunnen kijken wie er allemaal bij mag horen, bij de top: de zevende "Buddhist Summit of World Buddhist Supreme Conference". Bhikkhuni, of 5, 8, of 10-levensregels nonnen, waren er niet, of bleven buiten beeld. In deze orthodoxe stroming is dat sinds Boeddha's overlijden de regel geweest: de mannen en de vrouwen — dat onderscheid houden ze er nadrukkelijk in — leven en ageren apart. De in Amerika wonende bhikkhuni hebben dat begrepen en doen, buiten een hartelijke samenwerking om met aziatische en westerse theravāda-monniken om, die bijspringen wanneer het om hogere wijding gaat, ook geen moeite meer om de door Boeddha zo gewenste "vier sanghas", de monniken, nonnen, mannenburgers en vrouwenburgers op andere momenten bij elkaar te brengen. MyanmarOm het volgende naar waarde te kunnen begrijpen moet een kleine vergelijking gemaakt worden tussen de status van nonnen in Thailand en Myanmar.
In Thailand krijgt de witgeklede non niet meer dan de 8 levensregels die burgers eens per maand, op vollemaandag, ook opnemen. In Myanmar, met zijn in het roze en oranje gestoken thilàshin, loopt dit aantal levensregels op tot 10, die voor novicen.In Thailand worden op de tempelterreinen de jongste mannelijke novicen naar een basisschool gestuurd, gerund door monniken. In dat land komt het fenomeen van heel jonge vrouwelijke novicen niet voor, althans niet langer dan een feestelijk dagje. In Myanmar wel. Uit Thailand kennen we slechts 1 voorbeeld van een vooraanstaande non (8 levensregels) die in het heel recente verleden het land afreisde met onderwijs over de theorie van het boeddhisme. En er is een door Srilankanen gewijde bhikkhuni met haar achterban die door een klein deel van de thaise gemeenschap wordt geaccepteerd, en argwanend in de gaten wordt gehouden door de monnikenleiding ('als ze ook maar één stap verkeerd zet ....!' hoorden we een paar jaar daarvoor.) Zie daarvoor het laatste blokje op deze pagina. Myanmar heeft in de periode vlak na de onafhankelijkheid en vlak voor de overname door het generaalsbewind een drietal vooraanstaande en zeer gewaardeerde nonnen gekend (10 levensregels) die faam, en erkenning, kregen als meditatie-instructeur. In dat licht moeten we het artikel in Global Times zien (www.globaltimes.cn/content/1076120.shtml) waarin sprake is van onderwijs door vanuit China aangereisde leraren en leraressen aan zo'n 220 boeddhistische basisscholen op tempelterrein in de hoofdstad Yangon en in Mandalay in Myanmar. De meeste van de leerlingen, zo schrijft de krant, zijn (heel jonge) nonnen (10 levensregels) en wezen. In het artikel wordt nadruk gelegd op het onderwijs in de chinese taal, maar ook de gewone vakken schijnen op het programma te staan. We moeten dit initiatief zien in het licht van China's belofte Myanmar te gaan helpen in deze tijd waarin de problemen in de Rakhine-regio voor grote opschudding hebben gezorgd. februari 2018 We zien in het Pa Auk-klooster dat er overigens ook nonnen zijn die dezelfde kleding dragen als de monniken, naast de thilà-shin in het roze en oranje. Of de Pa Auk-instructrices in het donkerrood en sienna van de monniken daarmee voorbij de 10 levensregels van de novice kunnen gaan, is voorlopig niet duidelijk. Het elders gehanteerde privilege van alleen door monniken op aalmoezenronde gaan en tijdens ceremonies (kleine) geschenken ontvangen lijkt hier, gezien de beelden op de video, doorbroken te zijn. Kennelijk heeft de gemeenschap een middenweg gevonden waar een landelijke opperste monniksraad geen bezwaar tegen kan hebben. Wie lang genoeg naar de video kijkt, kijkt naar een eens-per-jaar aalmoezenronde door de hele gewijde gemeenschap die langs de weg ongekookte rijst aangeboden krijgt. Die kommen rijst, zo ziet de toeschouwer, worden in balen uitgestort en bewaard voor later. En alhoewel het veel lijkt zal het opgehaalde niet een jaar lang genoeg zijn voor een uitgebreide gemeenschap plus gasten — er bestaat bij dergelijke taferelen al gauw de neiging tot kwaadsprekerij in de zin van het is (te) veel, en ze zijn (te) rijk. Thailand
Heel erg opvallend was het nieuws dat in de Nirótharàm-tempel in Chiang Mai een belangrijke wijding heeft plaatsgevonden van vrouwelijke novicen in de theravāda-traditie. De Bangkok Post van 23 november 2017 (www.bangkokpost.com/opinion/opinion/1365359/the-secret-of-thailands-biggest-female-clergy) deed er verslag van en meldde en passant dat de landelijke monniksleiding het lef heeft gehad de overheid te vragen srilankaanse monniken geen visum te verschaffen opdat ze geen vrouwen de hogere wijding (oepa-sam-padá, schrijf: upasampada) zouden gaan geven. De lagere wijding, of novicenwijding, kan uitgevoerd worden door desnoods maar 1 senior. Dat heeft bhikkhuni Nan-tha-yanii, de abdis over genoemde tempel, dan ook gedaan. Dat lang niet alle monniken in Thailand het eens zijn met de landelijke monniksleiding bleek toen de pas gewijdden en de andere novicen en bhikkhuni die al langer in deze tempel wonen hun respect gingen betuigen aan de oudere monniken ter plaatse. De krant maakte gewag van een hartelijk onthaal tijdens een "grand ceremony". Een en ander betekent ook dat er nu in Thailand voldoende supporters zijn (https://asia.nikkei.com/Life-Arts/Life/Women-in-Ocher-Thailand-s-rebel-nuns-gain-ground) die een gemeenschap van 50 bhikkhuni en een aantal novicen en postulanten kunnen en willen onderhouden. Dat is heel opmerkelijk. In ieder geval zijn deze supporters ervan verzekerd dat er in de Nirótharàm-tempel geen kwalijke financiële zaakjes plaatsvinden. De Nirótharàm(www.dreamstime.com/editorial-image-workers-working-construction-site-chiang-mai-thailand-july-constructing-pathway-nirotharam-temple-image57165435) dateert overigens van 2015. Een ander, Dhamma-nanda, ooit universitair docente, maar niet in enigerlei tempelgemeenschap opgeleid en getraind, trok in 2017 naar nabuurland Myanmar om daar kandidaten voor haar tempel te werven. Bij terugkomst, zo meldden haar verontwaardigde medestanders, liet ze weten dat "Myanmar" haar die wervingsactie niet gunde. Berichten deden vermoeden dat ze de Pa Auk-gemeenschap in de Mon-staat niet kende, en aangenomen moet worden dat, indien ze wel naar Pa Auk was afgereisd, de daar aanwezige tot een hoog niveau opgeleidde en getrainde vrouwelijke monialen haar niet naar Thailand zouden zijn gevolgd. |
|
