■ In een artikel over een boeddhistische tempel op Bali, ook hier een mix van dit en dat, ving de verslaggever van het australische The West de vertaling van de naam van het tempelcomplex op. Volgens een niet bij naam genoemde indonesische bron zou "Brahma Vihara Arama" de betekenis hebben van "limitless sublime attitude" (onbeperkte verheven houding/geestesinstelling). De vermoedelijk hinduïstisch geïnspireerde bron zal hiermee naar de betekenis van de naam "Brahma" hebben verwezen, en dan in de visie van een van een aantal hindu-stromingen.

Nemen we even de moeite om de naam van dit hybride tempelcomplex te ontrafelen, dan betekent — in het boeddhisme — de naam Brahma veronderstelde wezens die in een bovenwerelds bestaan hebben dat in de ogen van het gelovige volk, zie ook de god van de theïsmen, per definitie voorbij ons heelal ligt. Als zodanig worden ze in een viertal teksten⁽¹⁾ aangeduid met de kwalificatie "stralend". In de legende over de geboorte van Boeddha zijn het dergelijke wezens⁽²⁾ die het kind bij zijn geboorte opvangen opdat hij (niet meteen) met de aarde in aanraking komt. In die tijd was het niet ongebruikelijk dat een vrouw staande of gehurkt geboorte gaf waarbij ze zich overeind hield aan de tak van een boom — Boeddha's moeder —, of aan de arm van een assistent. De naam Indra overigens, vinden we ook terug in de Lotus soetra — niet aanwezig in deze White Jade River online-collectie.
En dan kent het vroege boeddhisme nog het ook vandaag nog veel gebruikte "brahma-vihāra", een verheven of verfijnde, in ieder geval weldoende geestesinstelling. Iemand die, in die vroege aanduiding en in het hedendaagse theravāda, de staat van arhat heeft bereikt wordt dan ook een brahmacariyan genoemd (spr.: brahma-dzjaari-jan).

In de (Hybr.Skr.) Lalita-vistāra, een van de, zeg maar, biografische verhandelingen over Boeddha vinden we de naam Brahmatejas (Brahma-teedzjas) als die van een vorige Boeddha. "Tejas" betekent glanzend of vurig. En in een heel aantal (zowel Pāli als Hybr.Skr.) teksten vinden we de naam Brahma-datta als een van de koningen over Varanasi, het toenmalige Kasi. De naam Brahmadatta staat dan voor "door Brahma gegeven", danwel "toegewijd aan Brahma". We spreken hier over een niet-boeddhistische familielijn.

Gaan we terug naar de naam van de Balinese site: "Brahma Vihara Arama", dan vindt u de betekenis en uitspraak van vihāra en ārama op de moeilijke-woordenpagina.

(1) D i.17; Dh 200; It 15; DhA iii.258

(2) Brahma en Indra. Ook hier, en hier, noot 4, 4e stadium, en hier, en hier.