■ Het komt weinig voor, maar ter gelegenheid van de 92ste verjaardag van koningin Sirikit, moeder van de huidige koning, op 12 augustus 2024, had de amerikaanse sub-vestiging van Wat Phrathát Doi Suthép een foto en een gelukwens op de Facebook-pagina.

Dat viel op toen, een dag te laat, de plaatselijke krant van Chino Valley (Cal.) berichtte dat de vorige dag deze tempel Loi Kratóng had gevierd met de gebruikelijke verkoop van traditioneel thais voedsel.

Loi Kratóng, heel vroeger het begin van het nieuwe jaar, viel op die 10e november dan samen met de feestelijkheid aan het eind van de regentijd-retraite, de dag waarop, zoals hier eerder gemeld, de monniken een nieuw setje kleding en bijbehoren krijgen om het komende jaar mee door te komen. Die ceremonie heet "Tod Pha Pa" in het thais.

■ Over het theravāda op het vasteland van China horen we eigenlijk nooit iets. Toch zijn er bijvoorbeeld de Foguang-tempel⁽¹⁾ en de Meng Le Da Fo Si in de Yünnan-provincie.⁽²⁾ Dus het zou geen verbazing moeten wekken dat een etnisch Chinees, afkomstig van het vasteland, theravāda-monnik is. Dat deze bhante Úttama⁽³⁾ wordt bijgestaan door een jonge non met de naam [d]Jávana-ñānī⁽⁴⁾ is een ietsje tegen de theravāda-traditie in, maar we moeten aannemen dat genoemde monnik als voormalig zakenman de geest meer gericht heeft op de stand van de wereld dan op de adat van de traditie waarin hij zich bevindt. Overigens, Úttama zou niet verward moeten worden met Úttamo, een indonesische theravāda-monnik.

Ter gelegenheid van een voordracht aan de universiteit van Yale verscheen een artikel in het universiteitsblad met informatie over het leven van deze monnik (geb. 1965). Begonnen in de telecommunicatie en de IT-sector, en als bedrijf in 2002 ingeschreven aan de chinese "stock exchange" (dan is zo'n bedrijf wel wat waard), werd hij daar naar eigen zeggen in de wielen gereden door "nieuwe aandeelhouders" die duidelijk op een overname uit waren (we denken meteen aan de tussen de coulissen verdwenen Jack Ma).
In 2004 gaf deze ex-ondernemer de brui aan het zakenleven en stichtte in maart 2006 de "Beijing Ren Ai Charity Foundation"⁽⁵⁾. Hoe hij in die tijd in zijn levensonderhoud voorzag meldt het artikel niet.
Daaropvolgend kwam hij in 2012, nog voor zijn monnik-worden in 2013, met het initiatief een meditatie-centrum te vestigen, het eerste theravāda meditatie-centrum in China, het Dhammavihārī Forest Monastery, en wel in de lijn van de birmese Pa-Auk Tawya-vestiging. Dat betekent dus dat Úttama, nog voordat hij die naam kreeg, de grens is overgestoken en in de plaats Pa-Auk terecht is gekomen.⁽⁶⁾
Of ook die etappe achter de rug ligt is hier niet bekend. Het kan goed zijn dat hij met zijn tournee door Amerika medestanders werft voor een opzetten van een dergelijke vestiging in de VS. Of bhante Úttama op dit moment een vaste woon- en verblijfplaats heeft, is voorlopig niet na te gaan.

(1) spr.: fo-gwang: Buddha's heldere licht is alomtegenwoordig.
(2) Meng le: combinatie van 'mooi' en 'transformatie'? ; Da Fo Si = tempel (si) opgedragen aan de grote Buddha (dafo).
(3) Úttama: uitmuntend.
(4) [d]Jávana-ñānī: zij die de hoogste kennis nastreeft.
(5) Ren ai = medeleven met de mensheid.
(6) Waarom hij koos voor de grammaticaal-vrouwelijke uitgang ī in de naam Dhammavihārī ligt waarschijnlijk aan een beperkte kennis van het Pāli — een mens kan niet alles weten.